د قرآني اخــــــــــــــــــــلاقو فهرست
|
|
بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمإِنَّ الدِّينَ عِندَ اللَّهِ الْإِسْلَامُ وَمَا اخْتَلَفَ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتَابَ إِلَّا مِن بَعْدِ مَا جَاءَهُمُ الْعِلْمُ بَغْيًا بَيْنَهُمْ وَمَن يَكْفُرْ بِآيَاتِ اللَّهِ فَإِنَّ اللَّهَ سَرِيعُ الْحِسَابِ
تَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَتَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْكَر (۱۱۰ ال عمران )ادْعُ إِلِى سَبِيلِ رَبِّكَ بِالْحِكْمَةِ وَالْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ وَجَادِلْهُم بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ (النحل ۱۲۵).
تګ لياره يې د الله جل جلا له ددې حکم پر بنا ده چې فرمايي :الحمدلله نحمده ونستعينه ،ونستغفره ،من يهده الله فلامضل له ،ومن يضل فلاهادی له ، واشهد الااله الله الا الله وحده لاشريک له ، واشهدان محمد ا عبده ورسوله صلی الله عليه وسلم .
د اخلاقو څخه مقصود د بندګانو په منځ کښي د حقوقو او فرائضو هغه تعلقات
|
|
د قرآني اخــــــــــــــــــــلاقو فهرست:
رشــــــــــــــــــــــــــــــتیا ویل ، د دروغو غندنه ؛ دبې عمله علم ندمت ، عمومي عفو او بښنه ، توکل ، صبر ، شکر ،
په حـــق ټنګتیا ، د خدای په لار کښي ســــــــــــــــــــــــــــــر ورکول ، د سخاوت او خیرات حکم ، د بخل بد والی
دبد خرڅۍ او بې ځایه مصرف ممانعت ، د میانه روۍ تاکید ، د عزیزانو ، خپلوانو ، یتیمانو ، مســــــــــــــکینانو
او گاونډیانو سره نېکي ، مسافرو سوالګرو او غریبانو سره مرسته ، د مریانو او قیدیانو سره احســــــــــــــــــان
د فخر او غرور غندنه ، امانت داري ، د وعدې پرځای کول ، د عهد او قول تر سره کول ؛ د معاهدو احاظ ساتل ، صدقه او خیرات ، نېکي او ښې خبري کول ، په خلکو کښي د یو بل سره مینه پیداکول ، چاته بد رد نه ویل
چاته تکلیف نه رَسَوَلْ ، په بد نوم د چا نه یادول ، د والیدینو خدمت ، په ملاقاتونواو لیدنو کتنو کښي په خپلو
کښي یو بل ته د خیر او سلامتۍ دعاګاني کول ، حـــــــــق ویل ، انصاف خوښول ، په حقه شــــــــــاهدي ورکول
حق او شاهدي نه پټول ،
د دروغو د شاهدۍ په زړه د ګنهکارۍ اثر ؛ په نــــــــرمۍ سره خبــــــــــــــــــــــري کول
په مځکه نیغ نیغ نه ګرځېدل ، ســــــــــــوله غوښـــــــــــتل ، اتفاق او اتحاد ، ایماني ورور ولي ، حـــــــــلال خوړل
په خپل زیار گټه کول ، تجارت کول ، د ګداګرۍ څخه ممانعت کول ، خلکو نه د ښو خبرو تعلیم ورکول ، د بدو
خبرو څخه منع کول ، د اولاد د وژلو ، پــخپله دخــپل ځــان د وژلــــو او د بل چا په ناحقه د وژلو څخه ممانعت ،
د یتیم کفالت او د هغه د مال او جایداد په پاک نیت حفاظت کول او ساتل ، په کچ او تول کښي بې ایماني نه کول ، په ملک کښي د فســـــــــــــــــــــاد نه خپرول او بر پا کول ،
دبې شرمۍ د خبرو څخه د خلګو منع کول
د زنا حرمت ، سترګي کښته ساتل ، د چا کورته بې اجازې نه ورننوتل ، دستر اوحجاب دخیـــــــــــــانت غندنه ،
د سترګو او زړه څخه پوښتنه ، د ښو کارونو کول ، د عبثوکارونو او خبرو څخه ډډه کول ، د امانت او عهد رعایت ، ایثار ، تحمل ،د نورو معاف کول ، له دښمنانو څخه تېرېده ، د بد په مقابل کښي ښه کول ،
د قهر او غضب ندمت ، مناظره کوونکو او مخـــــــــــــــــــالفینو سره په خبرو او بحث کښي د آدابو لحاظ ساتل ،
د مشرکانو بتـــــــــــــــــــــانو ته بد نه ویل ،
په فیصله کښي عدل او انصاف ، ددښمنانو سره عدل او انصاف ، د صدقې او خیرات نه ورسته په خلکو د احسان بارولو بدي ، د فسق او فجورڅخه کرکه ، د زړه تقویٰ او پاکي ، پاک لمني ، د احسان ديادولو او بارولو
ندمت ، په تګ او ګرځېدو کښي د خپل وقار او متانت ساتل ، په مجلسونو کښي د ښو اخلاقو مراعــــــــــــــــــات
د ضعیفانو ، کمزورو ، او ښځو سره نېکي ، د خاوند اطاعت ، د ماینې د حق پر ځای کول ، د ناحقو قسمونو ندمت ، د چــــــــــــــــــــوغلۍ ،پېغور او د تـــــــــــــــــــــور پوری کولو ممانعت ، د ځان او کالیو پاکي او طهارت ،
د شرمگا هونو پټ ساتل ، سوالگر نه ترټل ، یتیمان نه ځورول ، د خدای د نعمت څرگندول ، غیبت نه کـــــــــــول،
بد گماني نه کول ، په ټولو رحم کـــــــــــــــول ، د ریا او نمایش څخه ډډه کول ، پـــــــور ورکول ، پــــور بخښل ،
د ســــــــــــــــــــــــــود او رشـــــــــــوت ممانعت ، ثـــــــــــــابت فدم اوسېدل ، د استقلال او شجاعت ستاینه
او د جنګ څخه د تېښتي او نامردۍ ندمت ، د شراب او قمار څخه ممانعت ، د وږو مـــــــــــــــــــــــــړول ،
د ظــــــــــــــــاهري او باطني هر ډول بې شرمۍ د خبرو څخه پرهیز کول ، بې غرضه نېکي کول ،
د مال او دولت سره مینه نه کول ، د ظلم څخه منع کول ، د خلګو سره بد مخي نه کول ، د گناه څخه ډډه کول ،
یو بل ته په حق د قایم اوسېدلو توصیه ، په معاملو کښي صداقت او دیانت کول
علامہ سید سلیمان ((ندوی))
دائمـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــي جهــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــاد !
داخو هغه جهاد دی چه د دیٖ جهاد موقع د هر مسلمان په لاس نه سي ورتللای ، او که چاته ورهم سي نو په عمر کښي ډېره لږه او کله ناکله په سلاس ورځي
مګر د حق په لار کښي دائمي جهاد د هغه جهاد نوم دی چه هر مسلمان ته په هر وخت کښي د دغه جهاد موقع په
لاس ورتللای سي له دېٖ کبله محمد رسول الله صلی الله علیه و سلم په خپل هر امتي دا خبره فرض کړېده
چه باید هر امتي تل د دین په حمایت ، د دین او علم په اشاعت او خپرونه ، د حق په نصرت ، د غریبانو په مرسته ، د غریبانو په نصرت ، د زېردستانو په امداد ، د بدکارانو په هدایت ، امر بالمعروف، نهي عن المنکر ،
د عدل قیام ، دظلم په ورَکُّوَنَه او د خدای د احکامو په تعمیل کښي تل او هر وخت داسي بوخت و اوسېږي
چه د هغه له ژوندانه د هر حرکت اوسکون څخه یو جهاد جوړ سي او د هغه ټول ژوندون د جهـــــــــــــــــــــــاد
د يوېٖ غیر منقطعي سلسلې شکل غوره کړي
په سورهٔ آل عمران کښي چه د دېٖ مسلسل او دائمي جهاد کوم احکام دي هغه دا آخري آیت دی :
بسم تعالی ، يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا اصْبِرُوا وَ صابِرُوا وَ رابِطُوا وَ اتَّقُوا اللّهَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ
اېٖ ایمان دارو ! په مشکلاتو کښي ثابت قدم اوسېږئ ، او په مقابله کښي خپله مضبوط تیا ښکاره کړئ او تل
په کار بوخت اوسېږئ او د خدای څخه بېره وکړئ شاید چه مراد ته ورسېږئ
دا هم هغه محمدي جهاد دی چه د مسلمانانو د کامیابۍ کلی او د فـــــــــــــتحي او کامیابۍ ښکاره نښان دی
له( سِیرةُ النبي صلی الله علیه وسلم )
_________________
-----------------------------------
اكمل المؤمنين ايمانا احسنهم خلقا
--------
په مسلمانانو کښي د کامل ایمان خاوند هغه شخص دی چه د هغه اخلاق د ټولو نه ښه وي
په اسلام کښي چه کوم شی د ایمان د کمال معیار ګڼل شوي دي هغه ښه اخلاق دي ، او اخلاق هغه يوازنۍ مېوه ده چه د ایمان درخته په پېژندل کېږي
نور مطالب اديان او مذاهب
|
|
|
